Wigilia bez karpia to dla Polaków coś niewyobrażalnego. Charakterystyczna ryba od lat króluje na świątecznych stołach, racząc swoim smakiem nawet tych, którzy na co dzień nie przepadają za rybim mięsem. Karp to tradycja i nieodłączny element polskiej kultury, symbol Bożego Narodzenia. A przede wszystkim jedna z najważniejszych wigilijnych potraw, która na swój własny sposób oddaje wyjątkowy charakter świąt.
Popularny od niedawna
Co ciekawe, karp symbolem Bożego Narodzenia jest stosunkowo krótko. Na polskich stołach pojawiał się co prawda już w średniowieczu, ale przez wiele, wiele lat nie mógł zdobyć specjalnego uznania. Dopiero niestabilna sytuacja gospodarcza po II wojnie światowej sprawiła, że świąteczna ryba bardzo zyskała na znaczeniu. W 1947 roku w Polsce zaczęto masowo hodować karpie, a komunistyczna propaganda, chcąc przerodzić nowy trend w sukces obozu władzy, wyszła do ludzi z hasłem „Karp na każdym wigilijnym stole w Polsce”. Chwytliwy slogan przyjął się bardzo szybko, a dla wzmocnienia przekazu zaczęto też rozdawać ryby w zakładach pracy jako formę tzw. premii w naturze.
Karp po żydowsku czy karp w czerwonym sosie?
Chociaż sposobów przygotowania świątecznego karpia jest bardzo dużo, zdecydowanie najpopularniejsze są dwa z nich: karp po żydowsku i karp w czerwonym sosie. Tradycyjne przepisy nie są specjalnie skomplikowane, ale przede wszystkim – pozwalają przygotować naprawdę wyjątkową, tradycyjnie świąteczną rybę. Jeśli więc chcesz, aby na twoim wigilijnym stole pojawiła się pyszny karp, koniecznie zapoznaj się z oboma przepisami!
- Przepis na karpia po żydowsku:
Składniki: 1 karp, 50 dag rodzynek, 50 dag płatków migdałowych, 5 cebul, 1 łyżeczka pieprzu, sól do smaku
Składniki wywaru: głowy karpi, 1/4 selera, 2 cebule, 1 pietruszka, 3 marchewki, 2 liście laurowe, 3 ziarna ziela angielskiego, 1 i 1/2 litra wody
Sposób przygotowania:
Karpia dokładnie oczyścić, odciąć mu głowę i pokroić w dzwonki, warzywa obrać, pokroić w drobną kostkę. Całość połączyć i gotować 2 godziny wraz z rybimi odpadami. Powstały bulion odcedzić i rozdzielić na dwie części.
W jednej części bulionu gotować przez ok. 15 minut rybne dzwonki. Do drugiej dodaj pokrojoną drobno cebulę, duś przez kwadrans, a następnie dodaj namoczone rodzynki i migdały.
Ugotowane karpie wyłóż na półmisek i połącz ze sobą obie części bulionu, którym następnie zalej rybę. Całość udekoruj marchewką i pietruszką.
- Przepis na karpia w czerwonym sosie:
Składniki: 1200 g świeżego karpia, 3 marchewki, 2 pietruszki, 1 seler, 1 cebula, sól do natarcia surowego karpia, ziarna pieprzu i ziela angielskiego, 2 listki laurowe
Składniki na sos: 100 g rodzynek, 50 g migdałów, 100 ml czerwonego wina, 1 łyżka masła. 2 łyżki mąki, 50 ml wywaru z karpia, 2 łyżki cukru, kilka kropel z cytryny
Sposób przygotowania:
Obrane warzywa zalać 700 ml wody, dodać przyprawy, całość zagotować (najlepiej w brytfannie z grubszym dnem). Karpia umyć, osuszyć ręcznikiem kuchennym i pokroić na dzwonki. Rybę przełożyć do gotującego się wywaru, przykryć pokrywką i gotować ok. 10 minut. Po tym czasie obrócić każdy kawałek na drugą stronę i dusić przez ok. 7 minut. Po tym czasie wyjąć z naczynia i zalać sosem i zostawić pod przykryciem na 5 minut.
Sos – przygotowanie:
Rodzynki oraz migdały zalać wrzącą wodą, następnie odsączyć i obrać migdały, całość posiekać. Na patelni z grubym dnem przygotować karmel: rozprowadzić cienką warstwę cukru i zostawić, aż zacznie się rozpuszczać i nabierze złotego koloru. Do rozpuszczonego cukru wlać czerwone wino. Wymieszać wszystko za pomocą drewnianej łopatki i poczekać, aż tafla cukru się rozpuści. Do osobnej szklanki wlać pół chochli wywaru z karpia i dodać 2 łyżki mąki. Połączyć z winem, bakaliami i sokiem z cytryny. Wszystko wymieszać, dodając łyżkę masła.
